Duloxetine (Cymbalta) – thuốc điều trị trầm cảm, lo âu và đau mãn tính đang bị thu hồi bởi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) do chứa tạp chất N-nitroso-duloxetine có nguy cơ gây ung thư.

1. Nguyên nhân thu hồi thuốc Duloxetine

word image 14230 1

Việc thu hồi thuốc duloxetine (tên thương mại Cymbalta) do nhiễm tạp chất N-nitroso-duloxetine – một nitrosamine tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư, cho thấy vai trò quan trọng của việc kiểm soát chất lượng trong sản xuất và lưu hành thuốc trên thị trường. Lô thuốc bị thu hồi là 220128, có hạn sử dụng 12/2024 và được sản xuất bởi Towa Pharmaceutical Europe. Mặc dù đây chỉ là một phần nhỏ trong tổng số thuốc duloxetine lưu hành, sự kiện này đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự hiện diện của nitrosamine trong dược phẩm và tác động tiềm tàng của chúng đến sức khỏe người dùng.

2. Duloxetine và tạp Chất N-nitroso-duloxetine:

Duloxetine là thuốc thuộc nhóm ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine chọn lọc (SNRI), được sử dụng để điều trị trầm cảm, lo âu và đau mãn tính. Tạp chất N-nitroso-duloxetine được phát hiện trong một số lô thuốc duloxetine là một dạng nitrosamine đặc hiệu liên quan đến hoạt chất này. Sự hiện diện của tạp chất này có thể xuất phát từ nhiều yếu tố, bao gồm:

- Quy trình sản xuất: Các phản ứng nitros hóa trong quá trình tổng hợp duloxetine có thể vô tình tạo ra N-nitroso-duloxetine.
- Cấu trúc hóa học: Bản thân cấu trúc hóa học của duloxetine có nhóm amin phản ứng với tác nhân nitros hóa tạo ra tạp chất nitrosamine.
- Điều kiện bảo quản và đóng gói: Yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, và tiếp xúc với các chất khác trong quá trình bảo quản và đóng gói cũng có thể góp phần vào sự hình thành nitrosamine.

Hiện nay, FDA đang tích cực phối hợp với các nhà sản xuất để điều tra nguồn gốc tạp chất N-nitroso-duloxetine và sẽ cập nhật thông tin cho công chúng. Đồng thời, FDA cũng đang nỗ lực để tăng cường kiểm soát và giảm thiểu nguy cơ nhiễm nitrosamine trong dược phẩm thông qua các hướng dẫn và quy định nghiêm ngặt hơn.

3. Tạp chất Nitrosamine là gì?

Nitrosamine là nhóm hợp chất hóa học có khả năng gây ung thư, được tìm thấy trong nhiều nguồn khác nhau như thực phẩm, nước uống, mỹ phẩm và thuốc lá. Cấu trúc hóa học của nitrosamine bao gồm liên kết giữa một amin và một nhóm nitroso. Do đó, chúng có thể được sinh ra từ phản ứng giữa các amin bậc hai hoặc bậc ba và tác nhân nitro hóa.Ngoài ra, nitrosamine là một nhóm các hợp chất thường có thể phản ứng với DNA, có khả năng gây ra các đột biến làm tăng nguy cơ phát triển ung thư.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần xem xét là:

Các loại thuốc đã bị thu hồi không phải là nguồn tiếp xúc duy nhất của chúng ta với nitrosamine. Có thể, nitrosamine có trong trong thực phẩm, nguồn nước, không khí… và các loại thuốc có chứa các tạp chất. Như vậy chỉ làm tăng thêm một ít vào mức phơi nhiễm cơ bản mà chúng ta đã có.
Nguy cơ mắc bệnh ung thư của dân số thế giới được ước tính là khoảng 33%.
Dữ liệu hiện có chỉ ra rằng việc chúng ta tiếp xúc với nitrosamine thông qua những nguồn này làm tăng nguy cơ ung thư ít nhất từ 0,001 đến 0,01%.
Giới hạn chấp nhận được đối với nitrosamine trong các thuốc tương ứng với mức thấp hơn mức tiếp xúc của chúng ta thông qua các nguồn khác, cho thấy nguy cơ ung thư tăng không đáng kể (dưới 0,001%).
Trong một số trường hợp, thu hồi thuốc là do lượng nitrosamine vượt ngưỡng cho phép. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, mức độ chỉ cao hơn một ít so với giới hạn cho phép.

Mặc dù không phải tất cả nitrosamine đều độc hại, nhưng một số loại có thể gây hại nghiêm trọng khi tiếp xúc ở liều cao hoặc trong thời gian dài.

Bảng. Giới hạn cho phép các Nitrosamine

Nitrosamine Impurity Analysis - Emery Pharma

Lời khuyên là FDA dành cho bệnh nhân đang sử dụng Cymbalta là khuyến cáo không nên ngừng thuốc đột ngột vì có thể gây tái phát các triệu chứng trầm cảm. Tốt nhất là hãy liên hệ với bác sĩ để thảo luận về các lựa chọn điều trị thay thế.